Sáng ngày 28/1 (Mùng 7 Tết Quý Mão), tại cánh đồng thôn Đọi Tín, xã Tiên Sơn, UBND thị xã Duy Tiên (Hà Nam) tổ chức lễ hội Tịch điền năm 2023.
Lễ Tịch điền mang ý nghĩa tế Thành hoàng, Thần Nông, các thần mây, mưa, sấm, chớp để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu nên còn được gọi là Hạ điền cầu bông. Mùa xuân năm 987, lần đầu tiên Vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn và tìm được chum vàng, năm 988 cày ở Bàn Hải tìm được chum bạc, vì thế những thửa ruộng này còn được gọi là Kim Ngân Điền.
Lễ hội Tịch điền gồm rước trống, rước linh vị Vua Lê Đại Hành từ chùa Long Đọi Sơn xuống chân núi và nhập với đoàn rước Thành Hoàng làng cùng tổ nghề trống Đọi Tam dưới chân núi Đọi và đoàn rước tiến về khu ruộng mà trước đây Vua Lê Đại Hành đã đi cày đầu năm, khuyến khích người dân trồng lúa, chăm lo nông nghiệp.
Nghi lễ đọc văn trình trước linh vị Vua Lê Đại Hành do một bô lão uy tín làng Đọi Tam trình bày.
Trong bản văn trình trước linh vị Vua Lê Đại Hành, nội dung đã báo cáo những thành tích nổi bật mà tỉnh Hà Nam đã đạt được trong thời gian qua, đặc biệt là các thành tích trong phong trào xây dựng nông thôn mới; đồng thời bày tỏ lòng thành kính đối với đấng minh quân đã khai sinh ra một mỹ tục lưu truyền ngàn đời cho dân tộc.
Theo thông lệ, ban tổ chức lễ Tịch điền chọn một người dân ở địa phương để tái hiện cảnh Vua đi cày. Năm nay người được chọn vào vai nhà Vua là ông Nguyễn Ngọc An, 73 tuổi (xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên).
Sau nghi lễ nhập linh khí quân vương, người vào vai Vua Lê Đại Hành được khoác long bào, đeo mặt nạ sẽ xuống ruộng đi cày.
Các thôn nữ gieo những hạt giống đầu tiên theo những sá cày của Vua Lê Đại Hành tái hiện.
Đông đảo người dân địa phương đến dự lễ hội và dõi theo từng luống cày.
Theo truyền thống, Vua sẽ thực hiện 3 đường cày với mong muốn một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Lãnh đạo tỉnh Hà Nam cùng một số đại biểu địa phương đã chính thức mở đường cày, gieo những hạt mầm đầu tiên mở đầu một năm mùa màng tốt tươi, bội thu, nhân khang vật thịnh.
Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được tổ chức hàng năm đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng bởi đây là một lễ hội giàu tính nhân văn, khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai phá, mở mang ruộng đồng, đề cao tinh thần gần dân, trọng nhà nông, nghề nông.
