Trong những tuần gần đây, Ukraine đã tăng cường pháo kích vào các cứ điểm của Nga và đã giành lại được một số khu vực ở ngoại ô TP Bakhmut (tỉnh Donetsk) - vốn là chiến trường đẫm máu nhất và là mặt trận chiến sự kéo dài nhất trong cả cuộc chiến.

Nga nói Ukraine đã phản công, Ukraine vẫn im lặng

Ngày 6-6, bàn về cuộc phản công của Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết: “Trong khoảng 3 ngày qua, Ukraine đã bắt đầu cuộc tấn công đã được chuẩn bị từ lâu ở nhiều khu vực trên mặt trận, tập trung một lượng lớn người và vật chất cho mục tiêu đó”, theo đài RT.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, sau khi chịu tổn thất nặng nề vào ngày 4-6, Ukraine đã “tổ chức lại tàn quân của lữ đoàn cơ giới số 23 và 31 thành các đơn vị riêng biệt, tiếp tục các hoạt động tấn công”.

Trận giao tranh ác liệt nhất diễn ra vào ngày 5-6, với 5 lữ đoàn Ukraine tấn công vào 7 khu vực của chiến tuyến.

Hình ảnh xe quân sự Ukraine bị Nga phá hủy trong đợt tấn công ngày 4-6. Ảnh: RT

Theo Bộ Quốc phòng Nga, từ ngày 4-6, Ukraine đã mất 3.715 lính, 52 xe tăng, 207 xe bọc thép, 134 ô tô, 5 máy bay, 2 trực thăng, 48 khẩu pháo d‌ã chi‌ến và 53 máy bay không người lái (UAV), trong khi Nga chỉ mất 71 lính, 210 lính bị thương và mất 15 xe tăng, 9 xe bọc thép, 2 ô tô và 9 khẩu pháo.

Trong khi Nga khẳng định Ukraine đã phản công thì Ukraine vẫn kín tiếng liệu có phản công hay không.

Ngày 4-6, Ukraine công bố video quay cảnh một số lính Ukraine mặc quân phục, giơ ngón tay lên môi “suỵt” với thông điệp: “Các kế hoạch yêu thích sự im lặng. Sẽ không có thông báo bắt đầu”.

Ngày 5-6, thời điểm mà Nga cho là cuộc phản công ác liệt nhất, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine - bà Hanna Maliar bác bỏ thông tin Ukraine phản công. Bà lý giải rằng Nga lại tích cực công bố thông tin về một cuộc phản công “bởi vì họ cần chuyển sự chú ý ra khỏi Bakhmut - nơi mà Nga đang thất bại”, theo tờ The New York Times.

Bà viết trên Telegram: “Chúng tôi đang tiếp tục hoạt động phòng thủ vốn đã bắt đầu vào ngày 24-2-2022. Hoạt động phòng thủ bao gồm mọi thứ, kể cả phản công. Do đó, ở một số khu vực, chúng tôi đang chuyển sang thế tấn công”

Cũng trong ngày 5-6, Ngoại trưởng Ukraine - ông Dmytro Kuleba nói rằng Ukraine hiện có đủ vũ khí cho một cuộc phản công nhưng từ chối trả lời việc phản công bắt đầu hay chưa, theo hãng tin Reuters.

Hình ảnh từ video im lặng về cuộc phản công được Ukraine công bố ngày 4-6. Ảnh chụp màn hình

Người phát ngôn của Bộ chỉ huy miền Đông Ukraine - ông Serhii Cherevatyi cũng phủ nhận cuộc phản công đã bắt đầu, theo tờ The Washington Post.

Ông nói rằng khi phản công bắt đầu thì mọi người sẽ biết về nó và chiến dịch sẽ có yếu tố bất ngờ, giống như trận Ukraine giành lại các khu vực đông bắc tỉnh Kharkiv vào mùa thu năm ngoại.

“Trận phản công lần này sẽ giống như Kharkiv…Nhanh chóng, hiệu quả và dễ thấy đối với họ (Nga) và những người khác”.

Trước cuộc tấn công vào Kharkiv vào tháng 9 năm ngoái, Ukraine đã điều động lực lượng và nói rằng để chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào khu vực Kherson ở phía nam. Sau khi đánh xong Kharkiv, Kiev sau đó thừa nhận rằng đó là một chiến thuật đánh lạc hướng.

Ukraine đã phản công chưa?

Một sĩ quan đề nghị giấu tên, phục vụ trong lữ đoàn tấn công Ukraine ở khu vực đông nam nói với tờ The Washington Post rằng cuộc phản công đã bắt đầu và đơn vị của anh này đã sẵn sàng tác chiến.

Anh này cho biết một đơn vị gần anh ấy đã tiến công vào ngày 4-6 và phá hủy 8 xe tăng Nga. Hiện tại, Ukraine đang tập trung vào các hoạt động do thám nhưng tốc độ chiến đấu sẽ tăng lên mỗi ngày, theo sĩ quan này.

“Lực lượng Ukraine hiện đang làm rung chuyển hàng phòng thủ của đối phương dọc theo toàn bộ mặt trận, thực hiện trinh sát chiến đấu, tìm kiếm các điểm yếu. Đồng thời, các đơn vị pháo phản lực đang phá hủy các nhà kho, cơ quan chỉ huy quân sự và chuỗi hậu cần của Nga” - sĩ quan này cho biết.

viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cho rằng cả Nga và Ukraine đang báo hiệu rằng cuộc phản công đã bắt đầu. ISW đã thấy rằng hoạt động chiến đấu gia tăng ở các khu vực khác nhau ở tiền tuyến và đánh giá lực lượng Ukraine đang giành được các vùng lãnh thổ, dù Nga tuyên bố ngược lại.

Nhà phân tích quân sự Nga Michael Kofman của trung tâm nghiên cứu Center for a New American Security có trụ sở tại Mỹ, cho rằng hoạt động của Ukraine trong thời gian qua “có lẽ là giai đoạn đầu của chiến dịch tấn công nhưng dường như chưa phải là nỗ lực chính”.

Cuộc tấn công dự kiến sẽ diễn ra trong nhiều tháng chứ không phải vài ngày. Tuy nhiên các hoạt động mới nhất là “một sự thay đổi đáng kể trong cuộc chiến so với những gì chúng ta đã thấy trong tháng qua".

Lính Ukraine ở một địa điểm không được tiết lộ vào tháng 5-2023. Ảnh: THE WASHINGTON POST

Tuy vậy, tờ Politico cho rằng dường như một cuộc phản công toàn diện vẫn chưa bắt đầu.

Cho đến nay, không có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy rằng hàng chục lữ đoàn được NATO đào tạo và trang bị cho cuộc phản công đã được sử dụng trong các cuộc tấn công gần đây hoặc được triển khai trên chiến trường.

Các lữ đoàn cơ giới số 23 và 31 của Ukraine mà Bộ Quốc phòng Nga đề cập không phải là một phần của lực lượng mới, được huấn luyện để chuẩn bị cho một cuộc tấn công toàn diện.

Một số cuộc tấn công dọc theo 5 tuyến riêng biệt ở đông nam Donetsk dường như là những cuộc tấn công thăm dò, thử phản ứng và khả năng của Nga cũng như tìm kiếm những “khoảng trống”.

Các nhà phân tích quân sự cho rằng Ukraine cố tình tấn công vào nhiều khu vực để buộc Nga phân tán nguồn lực và nhằm đánh lạc hướng Nga khỏi nơi mà Ukraine sẽ phản công mạnh nhất.

Nhà phân tích quân sự người Ukraine - ông Roman Svitan phân tích: “Các cuộc tấn công ở khu vực Zaporizhzhia và Donetsk, diễn biến ở khu vực Belgorod của Nga và các cuộc tấn công ngày càng thường xuyên vào các kho quân sự của Nga ở hậu phương đều là một phần của sự chuẩn bị cho cuộc phản công của Ukraine… Kiev đang tìm kiếm những điểm yếu của Nga và cố gắng mở rộng mặt trận càng rộng càng tốt”.

Nhiều chuyên gia quân sự cho rằng Ukraine sẽ tìm cách chọc thủng hệ thống phòng thủ của Nga về phía bờ biển Azov để phá vỡ hành lang trên bộ tới Crimea mà Moscow đã tạo ra sau khi chiếm được TP cảng Mariupol trọng yếu vào tháng 5-2022.

“Cánh cửa hẹp” cho Ukraine

Cựu Tư lệnh Bộ Tư lệnh lực lượng Liên hợp Vương quốc Anh Richard Barrons nói rằng không nên theo dõi cuộc phản công Ukraine như xem một trận bóng đá, theo hãng tin AP.

“Bạn biết đấy, nó sẽ không kết thúc trong 90 phút với thời gian nghỉ giữa hiệp vào một ngày đã định. Ít nhất đã 9 tháng chuẩn bị, bao gồm việc thu thập vũ khí và đạn dược từ NATO. Cho đến nay, tôi nghĩ rằng điều này vẫn không đủ” - ông Barrons nói.

Ông Barrons cũng lưu ý rằng Nga đã củng cố lực lượng, bổ sung một số kho dự trữ đạn dược và xây dựng các tuyến phòng thủ phức tạp. Nga đã có thời gian để bố trí một hệ thống phòng thủ kiên cố với ba tuyến chiến hào và các vị trí cố thủ cho phép xe tăng tiến lên bắn vào những kẻ tấn công.

Ông Barrons nói: “Họ (Nga) sẽ diễn tập kế hoạch khai hỏa pháo binh để hỗ trợ bảo vệ các phòng tuyến đó và diễn tập các cuộc phản công nhanh quan trọng - điều này rất cần thiết khi cố gắng khôi phục một phòng tuyến đang bị tấn công”.

Ông dự đoán Ukraine sẽ cố gắng tập trung 9 lữ đoàn mới thành lập được trang bị vũ khí phương Tây để chọc thủng tuyến phòng thủ của Nga chỉ ở 1, 2 hoặc 3 địa điểm.

Ukraine sẽ cố gắng tập trung lực lượng, lấy cơ hội là ưu thế về mặt quân số nhằm tiến lên một cách vững chắc và sau đó giữ vững những khu vực mà mình giành được.

Ông nhấn mạnh rằng quân đội Nga đã học được từ thất bại vào mùa thu năm ngoái khi họ rút lui khỏi các khu vực rộng lớn ở tỉnh Kharkiv và Kherson dưới sự tấn công dữ dội của Ukraine. Như vậy, lần này Ukraine có thể gặp nhiều thách thức hơn trong việc đẩy lùi quân Nga, ông Barrons nhận định.