Ở miền bắc, hầu như làng nào cũng có ít nhất một cái giếng. Giếng là một thành phần không thể thiếu đã tạo thành hình ảnh “cây đa, giếng nước, sân đình”. Giếng làng có nhiều hình đa dạng: Tròn, vuông, chữ nhật, bán nguyệt, bát giác… Giếng được đào rộng, xung quanh và thành giếng thường xây gạch, xếp đá hoặc gạch đá ong. Giếng không xây thành là giếng đất.

Giếng không chỉ cung cấp nguồn nước mà còn là nơi gặp mặt, chuyện trò của mọi người. Giếng không chỉ là nguồn nước mà còn mang nhiều ý nghĩa tâm linh đã tạo nên văn hóa làng. Một số giếng đặc biệt đến tuần tiết, dân làng lấy nước giếng để lễ Phật, tế Thành hoàng. Ngày hội làng, cũng nước giếng ấy được dùng để tắm thánh (lễ Mộc dục). Hiện nay, ở một số làng, hàng năm, dân làng lại tát giếng, thau giếng, gánh nước giếng về nhà ngay sau giao thừa hoặc ngày đầu tiên của năm mới để cầu mong sự đủ đầy, hòa thuận.

Xem Video: Mồng 10 tháng giêng lễ hội đình làng giếng tanh

Tác giả: Đào Hiệp