Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về phòng chống Covid-19 chiều 21/8, ông Nguyễn Thanh Long, quyền Bộ trưởng Y tế nêu 9 bài học.

Trước hết việc phòng chống Covid-19 cần sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, đơn vị từ trung ương đến địa phương.

Thứ hai, khi xảy ra dịch, cơ quan chức năng phải rất nhanh chóng xác định vùng nguy cơ và những người có nguy cơ để tiết kiệm nguồn lực. "Tại Đà Nẵng, ngay từ đầu chúng ta đã xác định ba bệnh viện (bệnh viện Đà Nẵng, bệnh viện C, bệnh viện Chấn thương và Chỉnh hình) là tâm dịch, còn ổ dịch là toàn bộ thành phố Đà Nẵng", ông Long dẫn chứng.

Bài học thứ ba được ngành y tế rút ra là chính quyền địa phương có dịch đã hành động quyết liệt, giãn cách kịp thời, lựa chọn phù hợp cho từng khu vực, nơi cần phong tỏa, nơi chỉ giãn cách. Theo ông Long, địa phương đã "áp dụng nhuần nhuyễn" các biện pháp này. Tại Hải Dương, khi xảy ra dịch đã nhanh chóng khoanh vùng, phong tỏa TP Hải Dương nên hạn chế tốc độ lây lan.

Thứ tư, trong đợt chống dịch vừa qua, ngành y tế đã huy động nhiều nhân viên y tế "chưa có trong tiền lệ", bao gồm giáo sư đầu ngành, bác sĩ, chuyên gia, sinh viên, phối hợp với lực lượng tại chỗ ở Đà Nẵng, Quảng Nam. Hôm nay, sau hơn ba tuần ở Đà Nẵng trực tiếp chỉ đạo chống dịch, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn đã về Hà Nội, cách ly trước khi trở lại làm việc.

Thứ năm, khi xảy ra dịch ở Đà Nẵng, Bộ Y tế dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng, đã lập ngay Bộ chỉ huy tiền phương (bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế) và kho tiền phương ở khu vực này. Bộ chỉ huy tiền phương không chỉ phối hợp chống dịch mà còn giúp địa phương vững tâm với những hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật, điều phối nhân lực, trang thiết bị trên địa bàn, bệnh viện.

Thứ sáu, theo ông Long, phương châm "bốn tại chỗ", dựa vào cộng đồng có vai trò quan trọng trong chống dịch. "Bài học huy động sức dân vẫn còn nguyên giá trị và ngày càng phát huy, nhất là trong phòng chống đại dịch", ông nói.

Thứ bảy, trong đợt chống dịch vừa qua, công suất xét nghiệm của Việt Nam được nâng lên nhanh chóng cùng với truy vết, cách ly F1 kịp thời. "Ngay từ đầu, ngành y tế đã dứt khoát quan điểm kiên quyết cách ly F1 và lấy mẫu xét nghiệm. Phải cách ly ngay, đưa ngay mầm bệnh ra khỏi cộng đồng mới ngăn chặn sự lây lan ra cộng đồng", ông Long phân tích.

Từ cuối tháng 7 đến nay, Việt Nam đã xét nghiệm hơn 421.000 mẫu, công suất gấp 5-6 lần giai đoạn cao điểm tháng 3-4. Số mẫu xét nghiệm gần một tháng qua bằng tổng số mẫu xét nghiệm trong 6 tháng của giai đoạn đầu. Cả nước có 71 đơn vị xét nghiệm RT-PCR, công suất 34.000 mẫu mỗi ngày. "Khả năng xét nghiệm của Việt Nam hoàn toàn đáp ứng khi tình huống dịch xảy ra trên diện rộng", ông Long khẳng định.

Thứ tám, vừa chống dịch, các địa phương vẫn đảm bảo phát triển kinh tế với khu vực khác, cùng với kiểm soát biên giới, người nhập cảnh, bảo hộ công dân...

Thứ chín, ngành y tế đã chuẩn bị chủ động về hậu cần, không bị gián đoạn như giai đoạn trước. Trang thiết bị, vật tư tiêu hao, khẩu trang, đồ phòng hộ đã chủ động hơn. Ngành y tế đã tiếp nhận 3.700 máy thở, do các đơn vị tài trợ, sẵn sàng chuyển đến các địa phương có nhu cầu.

Từ những bài học trên, ông Nguyễn Thanh Long khẳng định, nếu dịch xảy ra sẽ mất khoảng một tháng để kiểm soát. Tại Hải Dương, trong 10 ngày, nhà chức trách đã kiểm soát được dịch bệnh nhờ hành động nhanh, quyết liệt. "Càng hành động nhanh bao nhiêu thì càng hạn chế hậu quả nặng nề bấy nhiêu", ông nói.