Tích Thiện Đường, ngôi nhà cổ hơn 200 năm tuổi

Nhà cổ Tích Thiện Đường (thôn Thái Lai, xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) có lịch sử hình thành hơn 200 năm, hiện là ngôi nhà cổ độc nhất tại Đà Nẵng còn giữ được vẹn nguyên với lối kiến trúc đặc trưng nhà Việt cổ.

Nằm bên làng cổ Túy Loan, ngôi nhà cổ Tích Thiện Đường như một gạch nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những giá trị văn hóa trầm tích lâu đời của dân tộc Việt Nam và nhịp sống hiện đại. Chủ nhân của ngôi nhà độc đáo này là ông Đỗ Hữu Minh. Rất nhiều năm qua, ông Minh luôn tỉ mẩn chăm chút từng góc nhỏ của ngôi nhà bằng tình cảm trân trọng nhất, để ngôi nhà không bị xuống cấp, không bị bào mòn trước thời gian.

Bình yên và thư thái, đó là cảm giác đầu tiên khi bước vào ngôi nhà này. Ngôi nhà rêu phong nhuốm mầu thời gian được thiết kế ba gian, hai chái, lợp ngói âm dương; với 36 cây cột lớn, hệ thống kèo, đà được các nghệ nhân làng mộc Kim Bồng dày công chạm, trổ. Những nét hoa văn trên gỗ mộc mạc ấy vẫn còn vẹn nguyên và nước gỗ đã lên mầu, đẹp mê đắm.

Ông Minh cho biết, ngôi nhà được xây dựng từ thời ông cố nội của ông và đến hiện tại đã hơn 200 năm. Mẹ ông, người con dâu cả của gia đình, cũng đã gần 80 tuổi. Gia đình đã tu bổ ngôi nhà nhiều lần nhưng các giá trị cốt lõi vẫn còn nguyên vẹn. Thời gian có thể làm thay đổi mọi thứ, nhưng với ông, ngôi nhà là hình bóng của ông, cha mình, là nơi mình sinh ra và lớn lên. Những giá trị đó là không thể đánh đổi.

Bà Nguyễn Thị Huệ, mẹ ông Minh, tự hào vì ngôi nhà này, xưa là nhà thờ tự của gia đình, cũng là “căn cứ” nuôi giấu nhiều cán bộ cách mạng. Trong đạn bom chiến tranh, ngôi nhà may mắn vẫn lành lặn. Và rất nhiều cán bộ ở chiến trường Quảng Đà đã từng ở đây. Bà nhìn lên tường nhà, nơi treo tấm bằng Huy chương Kháng chiến hạng nhì mà bà được Đảng, Nhà nước trao tặng năm 1986 vì đã có nhiều thành tích trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. “Gia đình giữ ngôi nhà vì nhiều giá trị và ý nghĩa”, bà Huệ xúc động nói.

Nhà cổ Tích Thiện Đường nằm bình yên giữa một vườn cây xanh đầy hoa trái, chim bồ câu và tình người. Những cây cột gỗ đã lên nước bóng mầu thời gian, những nét chạm, trổ tài ba. Ở gian giữa có bức hoành phi với ba chữ Hán đại tự: Tích Thiện Đường, mang ý nghĩa răn dạy con cháu phải biết tích đức, làm điều thiện, sống nhân hậu với cuộc đời.

Nằm trong chuỗi giá trị du lịch văn hóa - di sản, UBND TP Đà Nẵng đang kêu gọi đầu tư xây dựng vệt phát triển du lịch sinh thái đường sông tuyến Cẩm Lệ - Túy Loan - Thái Lai và nhà cổ Tích Thiện Đường chính là điểm dừng chân tham quan.

Hiện TP Đà Nẵng đã xây dựng bến đỗ - điểm dừng phía sông Túy Loan và làm bậc tam cấp đường nối vào nhà cổ Tích Thiện Đường. Riêng chủ nhân ngôi nhà cổ, ông Đỗ Hữu Minh, đã tự đầu tư xây dựng các khu vực nhà chờ, nhà nghỉ để có thể tiếp đón người dân, du khách một cách chu đáo nhất khi đến tham quan nhà cổ.