Vừa cập cảng sau 20 ngày đánh bắt ở ngư trường Trường Sa (Khánh Hòa), anh Nguyễn Văn Tính, ngư dân quê thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, bán hơn 2 tấn cá ngừ thu về hàng trăm triệu đồng.

“Chưa bao giờ cá ngừ giá cao như vậy. Thuyền cập cảng, bán chỉ trong một giờ đồng hồ, giờ chuẩn bị hàng hóa tiếp tục ra khơi cho kịp chuyến đầu năm”, anh Tính vui vẻ nói.

Giá cá ngừ tăng đột biến

Những ngày này, hàng trăm tàu câu cá ngừ đại dương của ngư dân các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Quảng Ngãi, Khánh Hòa liên tiếp cập cảng Hòn Rớ, TP Nha Trang, để bỏ hàng. Đây là chuyến biển cuối cùng của năm Tân Sửu 2021.

Theo các ngư dân, mọi năm giá cá ngừ đại dương dịp cuối năm chỉ dao động 100.000-125.000 đồng/kg, nhưng vẫn khó bán. Tuy nhiên, năm nay giá cá ngừ đã lên 145.000-150.000 đồng/kg và hàng không đủ để thương lái thu mua.

Theo anh Tính, bản thân và bạn thuyền cũng không nghĩ việc giá cá ngừ tăng cao đến thế. “Lúc ra khơi chỉ ước cập cảng bán hàng nhanh, giá cả như mọi năm cũng đủ anh em bạn thuyền có đồng tiêu Tết. Nhưng giờ ai cũng phấn khởi khi giá cá lên cao, tiền chia cho bạn thuyền cũng nhiều hơn”, anh Tính cho biết.

Đang chuẩn bị nhu yếu phẩm, thức ăn để chuẩn bị cho chuyến ra khơi dịp giáp Tết, ngư dân Trần Ngọc Hinh, ngụ TP Nha Trang, cho biết giá cá ngừ lên quá cao nên ông không thể ngồi yên.

Theo ông Hinh, vì dịch bệnh nên tàu cá của gia đình không ra khơi nửa năm nay. “Khi nghe giá cá ngừ tăng cao, tôi bàn với anh trai phải ra khơi ngay, vì chưa bao giờ giá cá cao và dễ bán như hiện nay. Nếu thuận lợi, khoảng ngày 12/2 (mồng 1 Tết Nhâm Dần), chúng tôi sẽ cập cảng. Hy vọng ra Tết anh em sẽ có một khoản kha khá từ việc bán cá ngừ”, ông Hinh nói.

Còn ông Nguyễn Trí, ngụ Phú Yên, cho biết sau hơn 20 ngày đi biển, 2 tàu của mình đánh bắt được gần 3 tấn cá. Trừ phí tổn, ông cùng bạn thuyền chia nhau cả trăm triệu.

“Chuyến biển cuối năm sản lượng không cao nhưng do cá được giá nên ai cũng vui vẻ. Cách đây vài tháng giá cá chỉ hơn 100.000 đồng/kg nên nhiều ngư dân bỏ biển vì sản lượng thấp và giá không cao nên càng đi càng lỗ”, Trí cho hay.

Theo các ngư dân, hồi tháng 10/2021, giá cá ngừ bán tại cảng chỉ khoảng 100.000-120.000 đồng/kg. Lúc dịch Covid-19 căng thẳng, giãn cách xã hội, giá cá ngừ chỉ còn 80.000 đồng/kg, nhưng không có thương lái thu mua.

“Trước khi ra khơi ai cũng lo lắng vì xăng dầu tăng giá, các nhu yếu phẩm cũng tăng 2-3 lần. Giờ bán xong cá mới tính được lời lỗ. Cứ như dịp giữa năm ai đi biển cũng huề vốn, có người đánh được ít coi như lỗ nặng. Hy vọng giá cá ngừ vẫn giữ mức cao dịp đầu năm mới để ngư dân chúng tôi bù đắp lại số tiền lỗ vốn mấy chuyến trước”, ông Nguyễn Trí cho biết thêm.

Theo ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng Ban quản lý cảng cá Hòn Rớ, tỉnh Khánh Hòa có hơn 3.400 tàu trên 15 m hành nghề đánh bắt xa bờ. Trong đó, có hơn 700 tàu chuyên câu cá ngừ đại dương.

Ông Hiếu cho biết sau khi dịch bùng phát, phần lớn các đơn vị chế biến xuất nhập khẩu cá ngừ đại dương đều thiếu nguồn nguyên liệu trầm trọng. Và, đây cũng là nguyên nhân chính khiến giá cá ngừ tăng cao như hiện tại.

“dịch được khống chế, giãn cách xã hội được nới lỏng, cộng thêm cuối năm doanh nghiệp cần hàng để xuất khẩu nên đẩy mạnh thu mua. Việc này đẩy giá cá lên cao”, ông Hiếu nói và cho biết với giá 150.000 đồng/kg bán tại cảng, giá cá ngừ đang cao nhất 10 năm qua.

Cũng theo ông Hiếu, dịp cuối năm vẫn có một số tàu không đạt sản lượng nhưng do giá cá ngừ đạt đỉnh nên các tàu này vẫn quyết định ra khơi sau khi cập cảng bán cá ngày cận Tết.

“Giá cá đang cao nên hiện có khoảng 70 tàu câu cá ngừ đại dượng đăng ký xuất cảng để đánh bắt xuyên Tết. Dự kiến chuyến tàu sớm nhất về cảng có thể vào mùng 3-4 Tết Nguyên đán Nhâm Dần”, Trưởng Ban quản lý cảng cá Hòn Rớ thông tin.

Cá ngừ Việt Nam chiếm ưu thế thị trường Mỹ

Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), Việt Nam hiện chiếm 15% thị phần nhập khẩu cá ngừ và là nước cung cấp cá ngừ lớn thứ 2 cho thị trường Mỹ. Trong khi xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường Mỹ tăng, xuất khẩu cá ngừ của các nước đối thủ như Thái Lan, Indonesia và Ecuador giảm.

Theo đánh giá, năm 2021, thị trường xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Mỹ không ổn định, một phần vì dịch Covid-19 diễn biến phức. Hiện, Mỹ vẫn là thị trường nhập khẩu cá ngừ nguyên liệu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 44% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam.

Sau khi cập cảng Hòn Rớ, doanh nghiệp trực tiếp thu mua cá ngừ để xuất khẩu. Ảnh: An Bình.

Theo thống kê, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Mỹ tiếp tục tăng trong tháng 11/2021, với gàn 50% so với cùng kỳ, đạt hơn 37 triệu USD, nâng tổng giá trị xuất khẩu trong tháng 11/2021 lên gần 297 triệu USD.

Còn theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, hiện Mỹ vẫn là thị trường nhập khẩu cá ngừ đông lạnh và chế biến (đóng hộp) hàng đầu của các doanh nghiệp Việt Nam. Thống kê cho thấy, so với cùng kỳ năm 2020, việc xuất khẩu cá ngừ tươi và đông lạnh của Việt Nam sang Mỹ tăng 47%, trong khi xuất khẩu cá ngừ chế biến và đóng hộp giảm 15% so với cùng kỳ.