Năm 2018, Tổng thống Nga Vladimir Putin giới thiệu một loạt vũ khí mới, bao gồm tên lửa đạn đạo liên lục địa, phương tiện không người lái mang vũ khí hạt nhân dưới nước, vũ khí siêu thanh và vũ khí laser.

Rất ít thông tin về loại vũ khí laser được công bố. Ông Putin nói đến vũ khí có tên là Peresvet – được đặt theo tu sĩ Chính thống giáo Alexander Peresvet đã hy sinh trong một trận đánh.

Ông Yury Borisov - Phó Thủ tướng phụ trách phát triển quân sự của Nga – phát biểu tại một hội nghị ở Mátxcơva rằng Peresvet đang được triển khai rộng rãi và có thể chọc mù vệ tinh bay cách Trái đất 1.500km.

Ông nói rằng hiện đã có nhiều vũ khí mạnh hơn Peresvet có thể thiêu rụi máy bay không người lái và những vũ khí khác. Ông nhắc đến thử nghiệm diễn ra ngày 17/5 đã khiến một máy bay không người lái đang bay ở khoảng cách 5km bị thiêu rụi chỉ trong 5 giây.

“Nếu Peresvet chọc mù thì một thế hệ vũ khí laser mới sẽ phá hủy mục tiêu, bằng nhiệt, để chúng bị thiêu rụi”, ông Borisov nói với truyền hình nhà nước Nga.

Khi được hỏi những loại vũ khí như vậy có được sử dụng ở Ukraine không, ông Borisov nói: “Có. Mẫu đầu tiên đang được sử dụng ở đó”. Ông cho biết vũ khí đó có tên là Zadira.

Gần như chưa có thông tin công khai nào về Zadira. Nhưng vào năm 2017, báo chí Nga nói rằng tập đoàn năng lượng nguyên tử nhà nước Rosatom đã tham gia chương trình phát triển nguyên tắc vật lý cho vũ khí mới.

Phát biểu của ông Borisov cho thấy Nga đã đạt được tiến bộ đáng kể với vũ khí laser – xu hướng mà các cường quốc hạt nhân khác như Mỹ và Trung Quốc cũng rất quan tâm.

Dùng laser để chọc mù vệ tinh từng là chuyện khoa học viễn tưởng, nhưng trong những năm gần đây, Mỹ, Trung Quốc và Nga đua nhau phát triển loại vũ khí này.

Ngoài tác dụng hạ gục máy bay không người lái, việc chọc mù hệ thống do thám còn có thể tạo nên thay đổi chiến lược vì vệ tinh được dùng để giám sát tên lửa đạn đạo liên lục địa mang vũ khí hạt nhân.

Ông Borisov cho biết ông vừa trở về từ Sarov, một trung tâm nghiên cứu vũ khí hạt nhân của Nga. Ông nói rằng một thế hệ vũ khí laser mới sử dụng dải điện từ rộng cuối cùng sẽ thay thế vũ khí truyền thống.

“Đây không phải ý tưởng kỳ lạ, mà là thực tế”, ông Borisov nói.