Hồ thuỷ lợi Ea Tul 1, xã Băng Adrênh (huyện Krông Ana) được xây dựng từ những năm 1990 với dung tích thiết kế khoảng 350 nghìn mét khối nước, cung cấp nước tưới cho hàng chục ha lúa và cây công nghiệp phía hạ nguồn.
Tuy nhiên, thời gian qua có 1 hộ dân đã đào 2 cái ao ở sát chân đập, nằm trong hành lang bảo vệ đập khiến cho hồ thuỷ lợi đứng trước nguy cơ vỡ đập, khiến người dân vùng hạ du lo lắng, đặc biệt khi mùa mưa về.
Càng nghiêm trọng hơn khi hộ dân này đã được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khiến cho công tác quản lý gặp rất nhiều khó khăn.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đức Phú, Giám đốc Chi nhánh huyện Krông Ana - Công ty TNHH MTV quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk thông tin: Đơn vị hiện quản lý 15 công trình hồ đập; tình trạng lấn chiếm hành lang an toàn hồ đập đang diễn ra phức tạp và khó kiểm soát.
Theo ông Phú, hiện có một số thửa đất nằm trong phạm vi bảo vệ đập đã được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là vấn đề nan giải trong công tác quản lý hồ đập.
“Là một đơn vị khai thác công trình nên về mặt pháp lý chúng tôi không thể cưỡng chế hay xử phạt. Khi phát hiện vi phạm đã báo với chính quyền nhưng việc quản lý chưa triệt để nên nhiều người vi phạm chây ì không chịu trả lại mặt bằng”, ông Phú cho hay.
Nhiều hộ dân được cấp đất sản xuất ngay khi vực hành lang an toàn hồ thủy lợi Ea Bư.
Còn tại huyện Ea Kar, các công trình hồ đập bị lấn chiếm tràn lan, thậm chí có những nơi làm bờ rào kiên cố ngay chân đập.
Ông Nguyễn Tiến Sỹ, Giám đốc chi nhánh huyện Ea Kar - Công ty TNHH MTV quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk cho biết, những vi phạm an toàn hồ đập trên địa bàn mà ông quản lý chủ yếu xảy ra từ trước năm 2015.
Theo ông Sỹ, thời điểm này các công trình hồ đập đang do chính quyền cấp xã, cấp huyện và các công ty cà phê, hợp tác xã quản lý bảo vệ nên nhiều thửa đất nằm ngay trên mái đập hoặc trong phạm vi lòng hồ nhưng vẫn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Cụ thể, ông Sỹ đưa ra dẫn chứng tại hồ thuỷ lợi Ea Bư, xã Cư Huê có hơn chục hộ dân được chính quyền địa phương cấp sổ đỏ trong lòng hồ khiến cho công tác quản lý, vận hành hồ thuỷ lợi gặp rất nhiều khó khăn, xảy ra tranh chấp, kiện tụng kéo dài.
Ông Phạm Duy Hùng, Chủ tịch UBND xã Cư Huê cũng xác nhận, đã có hơn chục hộ dân được cấp bìa đỏ trong lòng hồ thuỷ lợi Ea Bư và là thời kỳ trước đây khi ông chưa về nhận công tác.
Trao đổi với PV Infonet, ông Nguyễn Công Hạnh, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk cho biết, đơn vị hiện đang quản lý, vận hành và khai thác 257 hồ chứa, đập dâng; tình trạng lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình đang diễn ra phức tạp, dưới nhiều hình thức.
Theo ông Hạnh, một phần là do công tác đo đạc, cắm mốc các công trình còn nhiều bất cập, hiện vẫn còn hơn 200 công trình ranh giới chưa rõ ràng; phần khác có trách nhiệm rất lớn của chính quyền và ngành chức năng địa phương khi mà hàng loạt địa điểm vi phạm, lấn chiếm đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:
Về hướng xử lý, ông Hạnh cho biết công ty sẽ báo cáo, đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk chỉ đạo các địa phương rà soát lại, có hướng thu hồi những bìa đỏ trên hành lang hồ đập.
Nói về tình trạng lấn chiếm hồ đập tràn lan tại Đắk Lắk, ông Nguyễn Thành Long, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi Đắk Lắk khẳng định, những vi phạm, lấn chiếm hành lang an toàn hồ đập trên địa bàn tỉnh có trách nhiệm rất lớn của các đơn vị chủ quản và chính quyền, ngành chức năng cấp xã, cấp huyện.
"Đối với những vi phạm đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cần rà soát lại quy trình và thời điểm cấp bìa (sổ đỏ - PV) để xử lý trách nhiệm những cá nhân, tập thể liên quan. Còn với những vi phạm làm mất an toàn công trình, phải có giải pháp khắc phục; nếu không thể khắc phục, phải dỡ bỏ hoặc di dời", ông Long nêu quan điểm.
